Konuşmaya başladığında ağzından ilk çıkan kelimelerden biri “keman” olan ve annesi evden çıkarken “gelirken bana keman almayı unutma” diye anımsatan Nilsu Baştopçu, bu ilgisini fark eden annesinin yönlendirmesiyle keman eğitimine 2008 yılında Harun Fatih Güler ile başladıktan sonra Emrah Takmak ile konservatuvar sınavlarına hazırlanarak 2010 yılında yarı zamanlı olarak konservatuvara girmeye hak kazandı. Konservatuvarda eğitimine Şeniz Aybulus’la başladı, 2012 yılında Ozan Sari’yla, 2016 yılında Doç. Aslı Özsoy-Körner ile devam etti. Dolayısıyla çocukken belki şaka, belki de büyük bir ilgiyle başlayan bu süreç, içindeki yeteneğin ortaya çıkmasıyla çok bilinçli bir yöne doğru ilerlemiş oldu. Baştopçu’nun keman öğrenirken ilk çaldığı parça ise T.Albinoni’den Adagio oldu.

2017 yılında Karşıyaka Belediyesi’nin düzenlediği, Hikmet Şimşek Sanat Merkezi’nde gerçekleşen keman ve oda müziği masterclassında Cihat Aşkın, Hakan Şensoy, Ani Schnarch ve Itzhak Rashkovsky gibi isimlerle çalışma ve Karşıyaka Oda Orkestrası ile konser verme fırsatı buldu. Aynı yıl Moskova Çaykovski Konservatuvarı Profesörü Sergey Kravchenko’nun ustalık sınıfına katıldı. 

2018’de Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası’nın sınavını kazandı ve “Mozart’ın Sihirli Dünyası” konserlerinde yer aldı. Bodrum Gümüşlük Klasik Müzik Festivali’ne katılarak, Erkin Onay ve Alexander Markov ile çalıştı. 2018’de Ankara’da gerçekleşen Keman/Trombon günlerine katılarak konser verdi. 2019’da ise Bursa’da kurulan ve “Şehrin Kemanları” adı altında toplanan topluluğa katıldı ve konserlerinde yer aldı. Yine 2019’da Bursa ve İzmir’de temsilleri gerçekleşen, şefliğini S.Dağhan Doğu’nun yaptığı “Don Giovanni” operasında yer aldı. Bu operada çalmak, hayatının önemli kırılma noktalarından biri oldu ve bundan sonra operalarda daha fazla sahne alma isteği uyandı genç kemancının içinde.

2020 Türkiye Gençlik Filarmoni Orkestrası sınavında bu orkestrada çalmaya hak kazanan Baştopçu, Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müzik ve Sahne Sanatları Lisesi’nden birincilik derecesiyle mezun oldu. Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nda halen lisans eğitimine devam eden genç kemancı, Uludağ Üniversitesi Gençlik Senfoni Orkestrası’nın başkemancılığını yapıyor ve Doç. Aslı Özsoy-Körner ile çalışıyor.

“Başkemancılık nasıl bir sorumluluk?” diye sorduğumda ise, “Orkestrada sadece kendi grubunla değil, diğer gruplarla da iyi iletişimde olunmalı çalarken. Başkemancılık şefin olmadığı yerde bir nevi kontrolü ele almak gibi. Akort yaptırmak, grup çalışmalarını takip etmek, soloları çalmak gibi görevleri var” diye yanıtlıyor genç müzisyen. Ama tüm bu sorumluluğu, seçkin bir eğitim üzerine inşa edilmiş bir yetenekle göğüslemiş durumda. Evde keman çalmaya başladığında ise onu daha iyi duyabilmek için camını açan komşusu da var, sussun diye süpürgeyle tavanı yumruklayan da…

Kendisini tanımaya hazır mısınız? Buyrun o zaman:

Çocukluğunuza dönersek müziğe olan ilginiz nasıl ortaya çıktı ve üzerine nasıl bir eğitim inşa ettiniz?

Bu sözcüğü nerden duydum bilmiyorum ancak küçükken konuşmaya başladığımda söylediğim ilk kelimelerden biri keman olmuş. Biraz daha büyüdüğümde annemin evden çıktığını her gördüğümde ‘’Gelirken bana keman al ama sopasını da unutma.’’ diyormuşum. Bu ilgimi fark eden annem beni 6-7 yaşlarındayken Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası konserlerine götürmeye başladı. 8 yaşında da bir kursta keman dersi almaya başladım. Kurstaki öğretmenim de Bursa Senfoni’de çalıyordu, 10 yaşındayken beni konservatuvar sınavlarına yönlendirdi. O gün bu gündür konservatuvarlıyım.

Çok değerli ustalık sınıflarında yer aldınız. Bu sınıflardan kariyeriniz açısından nasıl faydalar sağladınız?

Ustalık sınıflarında öğrendiğimiz teknik, müzikal bilgilerden ya da gelişimden ziyade beni en çok etkileyen şey farklı hocalarla ve farklı düşüncelerle tanışmak oluyor. Sadece müzik konusunda değil, her konuda, farklı ülkelerden, farklı konservatuvarlardan hocalarla çalışmak insanın bir keşif yapmasını sağlıyor, ufkunu genişletiyor.

Kemanınızla çaldığınız ilk parçayı anımsıyor musunuz?

Evet, anımsıyorum. T.Albinoni-Adagio çalmıştım ilk. 

Daha önce Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası’nın sınavını kazandınız ve “Mozart’ın Sihirli Dünyası” konserlerinde yer aldınız. Peki Mozart sizin için ne ifade ediyor?

14 yaşındayken Viyana’da Mozart’ın yaşadığı eve gitmiştim ve bundan çok etkilenip 3-4 gün boyunca ağlamıştım Mozart çok genç yaşta öldüğü için. O yaşlarda tam olarak Mozart’ın hayranıydım.  

Çok renkli bir kişiliğe sahip, enerjik, çılgın bir karakter olduğu söylenir ya hep, bence eserlerinde genelde hissediliyor bu.

Hem Mozart’ın Sihirli Dünyası konserlerinde, hem senfonilerinde, hem Don Giovanni operasında çaldığımda hem de keman konçertolarında hissediyorum o duyguyu. Kendisiyle tanışmak eminim çok ilginç olurdu.

Çok önemli orkestralarda çalmaya hak kazandınız. Orkestra deneyimi bir kemancıya neler katar?

Orkestrada çalmaya başladığım ilk dönemleri asla unutamıyorum. Çok mutlu oluyordum, çok keyif alıyordum. Hala da öyle. Başkalarıyla müzik yapmak, bir bütünün parçası olmak çok keyifli. Orkestra rengarenk bir yer gerçekten. Farklı enstrüman grupları neler çalıyor, kimin nerede solosu var vs… Bunları takip etmek de müzikal kulağı geliştiriyor tabii. 

Yurtdışında okuma hayalleriniz var mı?

Var. Şansım olursa yüksek lisans eğitimimi yurt dışında almak isterim.

Peki evde hüzünlüyken kendinizi mutlu etmek için sadece kendiniz için keman çalar mısınız?

Dürüst cevap vermem gerekirse bunu artık yapamıyorum. Daha küçükken yapardım. Hüzünlüyken kemanı elime alıp başka şeyler düşünmemeye çalışırdım. Ama konservatuvarda sınıfım ilerledikçe ve mezun olmaya yaklaştıkça bunu daha çok gelecekte yapacağım iş olarak görmeye başladım. Belki konservatuvar eğitimi yüzünden, belki pandemi nedeniyle 1 buçuk yılı aşkın süredir sahneye çıkamayışımız yüzünden yavaş yavaş severek yaptığımız bir işten çıkarak ‘’yaptığımız’’ bir şeye dönüştü müzik. Konservatuvarda okuyan diğer arkadaşlarım adına da bunu söylesem yanlış sayılmaz. Muhasebeci bir insanın hüzünlüyken kendini mutlu etmek için mali işler yapmaması gibi, ben de artık sadece ve sadece kendimi mutlu etme amaçlı çalamıyorum bir süredir. 

Şu anda kullandığınız kemanın özellikleri nedir? Hayalinizde bir Stradivarius çalmak var mı?

Şu anda çaldığım keman 1863 Jean Baptiste Vuillaume modelinden esinlenerek Ahmet Ali Çakır tarafından 2016 yılında yapılmış bir keman. 5 yıldır da benimle birlikte.

Stradivarius’a gelirsek de, hangi kemancının hayalinde yoktur ki? 🙂

Kemanın yanına eşlikçi olarak hangi enstrümanı dinlemeyi daha çok seversiniz?

Piyano-Keman-Çello üçlüsünü çok seviyorum. 

Kemana yeni başlayan çocuk müzisyenlere, kendi geçtiğiniz aşamalar ve zorluklar ışığında nasıl tavsiyelerde bulunursunuz?

Başarı çok önemli. Güzel yerlere gelmek, yapmak istediğiniz mesleği yapıyor olmak çok önemli, evet. Ama hiçbir şey insan psikolojisinden ve akıl sağlığından daha önemli değil. Konservatuvar bu açıdan zorlu olabiliyor. Kaç kere stresten, korkudan karnıma ağrı girdiğini, yemek yiyemediğimi, uyku uyuyamadığımı biliyorum. Özellikle küçük yaşlarda. Ama benden daha küçük arkadaşlarıma şunu söylemek isterim; sağlıklı bir psikolojiye sahip değilseniz ve yaptığınız işle ilgili huzursuz hissediyorsanız bence sahnede ne kadar iyi çaldığınızın hiçbir önemi yok.

Başkemancılık nasıl bir sorumluluk?

Zor tabii. Orkestrada sadece kendi grubunla değil, diğer gruplarla da iyi iletişimde olunmalı çalarken. Başkemancılık şefin olmadığı yerde bir nevi kontrolü ele almak gibi. Akort yaptırmak, grup çalışmalarını takip etmek, soloları çalmak gibi görevleri var. 

Müzik tarihinde bir dönemde yaşamak isteseniz tercihiniz hangi dönem olurdu?

1860 ve sonrasında yaşayıp Tchaikovsky ile tanışmayı gerçekten çok isterdim. O dönemin kıyafetlerini giymek, o zamanın sokaklarında yürümek, o zamanın konserlerine gitmek…

Boş zamanlarınızda da klasik müzik dinler misiniz? Hayatınızda nasıl bir yere sahip klasik müzik?

Tabii dinlerim. Çoğu insan klasik müziğin sözsüz olduğu için yormadığını, bu yüzden de kitap okurken ya da uyurken dinlenecek bir tür olduğunu düşünür. Bence dikkatle dinlenmeli, detaylar fark edilmelidir. Klasik müziğe ‘’başlattığım’’ çok arkadaşım var. 

Sahneye çıkmadan önce size uğur getiren neler yaparsınız?

Sahneden önce gerçekleştirdiğim bir ritüelim yok, ancak aynada uzun uzun kendime bakmak ve rahatlatıcı şeyler düşünmek eğer gerginsem iyi geliyor. 

Günde kaç saat keman çalışırsınız? Komşularınızdan rahatsız olanlar oluyor mu?

Çalışma saatleri o günkü ruh halim ve enerjime göre çok değişiyor, 2 saat çalışıp çok verim aldığım da oluyor, 5 saat çalışıp hiçbir işe yaramadığı da. Komşularıma gelirsek de, çalmaya başladığımda daha iyi duyabilmek için camını açan komşum da var, susayım diye süpürgeyle tavanı yumruklayan komşum da.

Kurumsal bir destek mekanizmasından, burstan yararlandınız mı?

Bir süredir Türk Eğitim Vakfı’nın üniversite bursundan yararlanıyorum.

Önümüzdeki 5-10 yıllık döneme dair hayalleriniz nedir?

Bursa Uludağ Üniversitesi Gençlik Senfoni Orkestrası ve İzmir Dokuz Eylül Opera bölümü ile Don Giovanni temsilimizden sonra kuliste kemanımı toplarken ‘’kesinlikle bunu daha çok yaşamalıyım’’ demiştim. Operada çalma fikri çok çok hoşuma gitmişti. Bu hissi tekrar yaşamayı çok isterim, benim için çok keyifliydi. Önümüzdeki 5-10 yıllık dönem için spesifik bir hayaldense, genel olarak iyi anlaştığım ve çalışmaktan zevk aldığım insanlarla oda müziği yapmayı, farklı ülkelerin farklı salonlarında konserler vermeyi, festivallere katılmayı ve yaptığım işten zevk almayı hedefliyorum. 

Sadece klasik müzik değil, tiyatro müziği yapmakla, daha doğrusu tiyatro için müzik yapmayla da ilgiliyim. Hem metnini kendi yazdığım, hem de müziklerini kendi yaptığım bir sahne eseri olması büyük hayalim.

Rüyalarınızı süsleyen konserden veya kayıt projesinden söz eder misiniz?

Rüyalarım deyince aklıma ilk gelen Tchaikovsky oldu tabii. Keman Konçertosu’nu bir orkestrayla birlikte çalmayı çok isterim.