Kendisinden altı yaş büyük kuzeninin keman çalışına özenmesi sonucunda kendisini üç yıldır bir keman virtüözü adayı olarak yetiştiren Elif Çalışan, ailesinin de desteğiyle konservatuarda müzik altyapısı ve donanımını geliştiriyor. “Birçok kişinin seçtiği ya da seçmek zorunda kaldığı mesleğiyle mutlu olmadığı bir dünyada daha küçük yaşta sevdiğim ve zevk aldığım bir mesleğe sahip olmak büyük mutluluk” diye ifade ediyor Elif bu alandaki kararlılığını.

Tatilde gittiği yerlerde insanların kalabalık olduğu sokaklarda spontane olarak keman çalmayı çok seven Elif, her nerede olursa olsun sahne fırsatını kaçırmıyor. Dedesinin vişne ağaçlarıyla kaplı bahçesinin ortasında aile fertlerine keman çalacak kadar da açık havada performans sergilemeye bayılıyor. “Tüm dünya bir sahnedir ve tek bir insanın ömrü boyunca pek çok rol oynadığı” diyen Shakespeare misali…

Geçmişte en çok keman virtüözü İtalyan Nicolo Paganini ile tanışmak isteyen, bunun sebebini de “kendisi zamanının en büyük müzisyenlerinden ve bugün kullanılan zorlu keman tekniklerinin gelişmesinde payı büyük. Onunla aynı dönemde yaşayıp keman tekniğinin ilerlemesine şahit olmak çok ilginç olurdu” şeklinde ifade eden Elif, enstrüman çalma konusunda kusursuzluğu yakalamak için günde 4-5 saat çalışıyor. Bu çalışkanlığın da ona daha fazla çalışma azmi verdiğini belirtiyor.

Keman alanında parlak bir geleceği kendi elleri ve öğretmenleri, ailesinin desteği/yönlendirmesiyle şekillendiren Elif’i daha yakından tanımak isterseniz, aşağıda kendisiyle keyifli söyleşimizi sunuyorum.

1. Kendini biraz tanıtır mısın?

Merhaba, ben Elif Çalışan, 11 yaşındayım, Bursa’da yaşıyorum. Bursa Uludağ Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Keman bölümü 6. Sınıf öğrencisiyim. Konservatuvarda ikinci yılım. Müzik eğitimime yardımcı olan kişiler arasında en başta keman öğretmenim Ozan Sari var, daha sonra  ailem geliyor. Ayrıca okulda Betül Özsoy öğretmenimden solfej ve Emre Elivar öğretmenimden piyano dersleri alıyorum. 

2. Kemanı tercih etme sebebin nedir?                                                 

Açık söylemek gerekirse keman benim için bir tercih olmadı.Kuzenim Eda Çalışan (17) İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı keman bölümü yarı zamanlı öğrencisi. Küçük yaşlarımdan itibaren ona özenmem sonucunda kemana karşı büyük bir ilgi duydum ve 3 yıl önce keman eğitimi almaya başladım. Ailemde ve çevremde farklı enstrüman çalanlar olmasına rağmen kemandan başka bir enstrümana ilgi duymadım.                                                                                                      

3. Eserlerini çaldığın müzisyenleri düşündüğünde içlerinden hangisiyle aranda daha güçlü bir bağ olduğunu söylersin ve neden? 

W.A. Mozart ile aramda bir bağ olduğunu söyleyebilirim çünkü eserleri çok kusursuz. Enstrüman çalma konusunda kusursuz olmaya çalışıyorum. Tabi ki iyinin sonu yok biliyorum, ama kusursuzu aramak bana çalışma azmi veriyor. Mozart’ın müzik dehasının yanı sıra eğlenceli ve renkli bir kişiliği olduğunu biliyorum. Bu benim kişiliğime de uyuyor, esprili ve neşeli olmayı seviyorum. 

4. Klasik müziğe olan ilgini ilk ne zaman fark ettin veya ailen seni neden bu alana yönlendirdi? 

Müziğe olan ilgim çok küçük yaşlarda kuzenime örnek almam sebebiyle ortaya çıktı. Ayrıca ilkokulda sınıf öğretmenim ve rehber öğretmenimin tavsiyesi sonucunda ailemin desteğiyle konservatuvara yönlendim. Birçok kişinin seçtiği ya da seçmek zorunda kaldığı mesleğiyle mutlu olmadığı bir dünyada daha küçük yaşta sevdiğim ve zevk aldığım bir mesleğe sahip olmak büyük mutluluk.

5. Keman sesini neye benzetirsin? 

Keman sesini doğanın sesine benzetiyorum. Keman sesi doğanın sesiyle çok uyumlu, bu sebeple açık alanlarda keman çalmayı çok seviyorum.

6. Günde kaç saat keman çalışırsın? Bu esnada nasıl fedakarlıklarda bulunursun?

Günde  4-5 saat keman çalışıyorum. Bu süre maalesef okul derslerime ayırmam gereken zamanı biraz azaltıyor ve sıkışmama neden oluyor. Ayrıca kitap okumak ve dinlenmek için de zamanım az kalıyor. Özellikle kitap konusu benim gibi kitap kurdu biri için zor bir durum. Ama yine de bu vakti keman çalışmak için ayırmak beni üzmüyor.

7. Seni büyüleyen keman virtüözleri (yerli ve yabancı) kimlerdir?

Beni en çok büyüleyen keman virtüözü Cihat Aşkın’dır. Müzik yolculuğumun şekillenmesinde Cihat Aşkın’ın bana verdiği ilham çok büyük. Ayrıca Hillary Hahn,  Maxim Vengerov,  Bomsori Kim ve Alexander Markov beni etkileyen diğer keman virtüözleri. 

8. Ev dışında keman çaldığın özel yerler oldu mu? Örneğin ormanın ortasında veya sahilde? Neler hissettin?  

Bir defasında dedemin bahçesinde çalmıştım. Vişne ve kiraz ağaçlarının altında,  yaprakların hışırtısı ve kuş seslerinin olduğu bir ortamda çalmak çok güzeldi. Sanki doğa kemanıma eşlik ediyor gibiydi.

9. Pandemi senin keman çalışmalarını nasıl etkiledi? 

Pandemi her anlamda olumsuz bir durum olsa da kısıtlamalar nedeniyle  keman çalışmaya çok daha fazla vakit bulabildim ve bu benim keman çalışımı çok etkiledi. Fakat özellikle keman derslerimin online olarak yapılması pek de kolay olmuyor. Umarım sağlıklı günlere bir an önce kavuşuruz ve yüz yüze eğitimlere devam ederiz.

10. Ailede müzisyen var mı? 

Birinci derece ailemde sadece babam amatör olarak bağlama çalıyor. Ayrıca , kuzenim konservatuvar öğrencisi ve keman çalıyor. Onların dışında profesyonel ve amatör olarak çeşitli enstrüman çalan başka akrabalarım da var.

11. Online yarışmalar mı canlı yarışmalar mı seni daha motive ediyor? 

Canlı yarışmaların daha heyecanlı ve motive edici olduğunu düşünüyorum. Ben geçen yıl konservatuvara başladığım için henüz canlı yarışmaya katılma fırsatım olmadı. Sadece geçen yıl pandemi öncesinde Bursa Devlet Senfoni Orkestrası seçmelerine katıldım. Şu an pandemi sebebiyle maalesef canlı yarışmalar da yapılamıyor. Bu nedenle sadece online yarışmalara katılabildim. Ama online yarışmaların da heyecanı ve motivasyonu ayrı. Sonuç olarak canlı yarışmayla benzer bir hazırlık süreci var. Salgın sona erdiğinde canlı yarışmalara katılabilmeyi ümit ediyorum.

12. Kemanı tatillerde yanında hep taşır mısın? 

Tatillerde kemanımı mutlaka yanımda götürürüm ve normal çalışma süreleri olmasa da elimden geldiğince çalışırım. Ayrıca gittiğimiz yerlerde insanların kalabalık olduğu sokaklarda çalmayı da çok severim. Sadece büyük tatillerde değil hafta sonu tatillerinde pikniğe ya da kamp yapmaya gittiğimizde de kemanımı yanımda götürürüm ve etrafımdakilere mutlaka çalarım. Her nerede olursa olsun sahne fırsatını kaçırmamayı seven biriyim.

13. Şu ana kadar hangi ödülleri aldın? İlk ödülünü aldığında yaşın kaçtı ve ne hissetmiştin? 

İlk ödülümü 10 yaşındayken aldım. Yarışma sonuçları açıklandığında  1. olduğumu duymak beni çok sevindirdi ve çok motive etti. O an keman için harcadığım emeğin ve zamanın ödülünü aldığımı düşündüm. Şu ana kadar katıldığım yarışmalar ve ödülleri şu şekilde sıralayabilirim:

2019 yılında Tokyo V. Uluslararası Müzik Yarışması’nda 1.lik ödülü

2020 yılında Sırbistan XI. Uluslararası Müzik Yarışması’nda 2.lik ödülü

2020 yılında Kazakistan Uluslararası Müzik Yarışması’nda Grand Prix ödülü

2020 yılında Uluslararası Music and Stars Awards Müzik Yarışması’nda Golden Star ödülü

2021 yılında Türkiye Genç Yetenekler Müzik Yarışması’nda 1.lik ödülü 

2021 yılında Polonya Uluslararası Enstruman Performans Yarışması’nda 1.lik ödülü 

2021 yılında 2. Uluslararası Alkanova  Müzik Yarışması’nda 1.lik ödülü 

14. Yurtdışında eğitimine devam etmek istiyor musun? Neden? 

Yurtdışında eğitim almayı çok istiyorum. Ailemin imkanları doğrultusunda liseden itibaren yurtdışında bir okulda eğitimime devam etmek istiyorum. Buradaki amacım hem iyi bir eğitim almak hem de farklı kültürler tanımak. Ayrıca ileride dünyaca tanınan bir solist olup ülkemin tanıtımına faydalı olmak istiyorum. 

15. Peki şu ana dek hangi masterclass’lere katıldın? Bu çalışmalar sende nasıl bir iz bıraktı? 

2018-2020 yılları arasında CAKA (Cihat Aşkın ve Küçük Arkadaşları) tarafından düzenlenen kış ve yaz masterclass’larına katıldım. Bu kurslarda Cihat Aşkın, Itzhak Rashkovsky, Ani Schnarch, Muhammedjan Turdiev, Çiğdem İyicil, Ildiko Moog, Gülen Ege Serter, Ahmet Hamdi Zafer, Sevil Ulucan Weinstein, Şenol Aydın, Can Özhan gibi çok değerli öğretmenlerden dersler aldım.

Katıldığım masterclasslar sadece keman eğitimi almamı değil aynı zamanda çok iyi arkadaşlar edinmemi sağladı. Ayrıca ilk masterclasstan itibaren kemanı ve müziği daha çok sevmeme ve kendime hedefler belirlememe yardımcı oldu.

16. Bir zaman makinen olsaydı geçmişten hangi müzisyenle tanışmak isterdin ve neden?  

Bugün hayatta olmayan birçok keman virtüözüyle tanışmak isterdim tabi ki ama ben en çok Nicolo Paganini ile tanışmak isterdim çünkü kendisi zamanının en büyük müzisyenlerinden ve bugün kullanılan zorlu keman tekniklerinin gelişmesinde payı büyük. Onunla aynı dönemde yaşayıp keman tekniğinin ilerlemesine şahit olmak çok ilginç olurdu.

17. Kurumsal olarak destek aldığın veya almak istediğin yerler var mı? 

Kurumsal olarak destek aldığım bir yer yok. Ama almayı çok isterim. Özellikle yurtdışında eğitim almak ve iyi bir enstruman ile çalışmak için kurumsal bir desteğe her zaman ihtiyacım olacak. Kurumsal desteğin sadece maddi yönü değil müzik yolculuğumda yol gösterici olması yönüyle de ilgileniyorum. Deneyimli kişilerin tavsiyeleri bu anlamda maddiyattan çok daha önemli bence. 

18. Kendi besten var mı? Varsa biraz anlatır mısın? 

Şu ana kadar bir bestem yok ama beste yapmayı çok istiyorum ve uğraşıyorum. Fakat denemelerim genelde çalıştığım keman ve solfej eserlerinin karışımı olarak ortaya çıkıyor. Sanırım bu konuda daha donanımlı hale geldiğimde özgün beste yapabileceğim.